Η μεγάλη απόκλιση (μεταξύ δεικτών και δεδομένων…)

Το βασικό χαρακτηριστικό της ελληνικής οικονομίας στην παρούσα (τουλάχιστον) φάση είναι η σχεδόν σχιζοφρενική απόκλιση μεταξύ των πραγματικών μακροοικονομικών στοιχείων – όπως αυτά μετριούνται και δημοσιοποιούνται από την ΕΛΣΤΑΤ – και δεικτών οικονομικού κλίματος και εμπιστοσύνης.

Χαρακτηριστικό είναι το γεγονός ότι ενώ στους πρώτους έξι μήνες του 2015 ο δείκτης οικονομικού κλίματος* έχει καταβαραθρωθεί από τις 99,1 μονάδες τον Δεκέμβριο του 2014 στις 90,7 μνδ τον Ιούνιο, τοποθετώντας την ελληνική οικονομία σε φάση ύφεσης, το ΑΕΠ έχει καταγράψει αύξηση κατά 1,1% ΥοΥ, δηλαδή τον ισχυρότερο ρυθμό ανόδου κατά το πρώτο μισό έτους από το 2007.

Για το γ’ και δ’ τρίμηνο του 2015, ως συνέπεια των capital controls και των νέων μέτρων δημοσιονομικής προσαρμογής, αναμένουμε συρρίκνωση κατά -2,3% σε τριμηνιαία βάση, δηλαδή τον εντονότερα αρνητικό τριμηνιαίο ρυθμό από τα τέλη του 2011. Η εκτίμηση αυτή συνάδει με τα στοιχεία του δείκτη οικονομικού κλίματος, ο οποίος έφτασε τον Αύγουστο τα χαμηλότερα επίπεδα από το 2009 (75,2 μνδ). Ωστόσο, με δεδομένα τα στοιχεία του α’ εξαμήνου, παρά την σημαντική ύφεση που προβλέπουμε για το β’ εξάμηνο, το ΑΕΠ του 2015 θα συρρικνωθεί τελικά κατά μόλις -0,7%.

Παράλληλα όμως δεν πρέπει να ξεφεύγει από την προσοχή μας ότι οι θετικοί ρυθμοί του α’ εξαμήνου του 2015 δημιουργούν μια υψηλή βάση σύγκρισης και άρα ένα αρνητικό (στατιστικό) εμπόδιο για το αντίστοιχο εξάμηνο του 2016. Έτσι, παρά το γεγονός ότι για το α’ τρίμηνο του 2016 προβλέπουμε ελαφρά ύφεση -0,5% έναντι του δ’ τριμήνου 2015, σε ετήσιους ρυθμούς το ΑΕΠ δύναται να υποχωρήσει έως και -4,2%. Αντίστοιχα σταθεροποίηση του ΑΕΠ σε τριμηνιαία βάση το β’ τρίμηνο 2016 μεταφράζεται σε συρρίκνωση κατά -5% ΥοΥ.

Συμπερασματικά, το 2016 αναμένουμε το ΑΕΠ να συρρικνωθεί μεταξύ -3% έως -2%, η εξέλιξη όμως αυτή αντανακλά σε μεγάλο βαθμό στατιστικές στρεβλώσεις. Στην πραγματικότητα αναμένουμε η οικονομία να συρρικνωθεί το β’ εξάμηνο του 2015 καθώς και το α’ τρίμηνο του 2016 και να περάσει σε θετικούς ρυθμούς από τα μέσα του 2016 – χωρίς να μπορούμε να αποκλείσουμε περεταίρω θετικές εκπλήξεις.

Κλάδοι που σχετίζονται με την ιδιωτική καταναλωτική δαπάνη εξακολουθούν να σημειώνουν χαμηλές επιδόσεις, όπως τα μέσα ενημέρωσης (59+60), η διασκέδαση (Ρ), το εμπόριο αυτοκινήτων (45), η κατασκευή επίπλων (31) και η καπνοβιομηχανία (12). Αξίζει να σημειωθεί ότι τα καταλύματα (55) και ο πρωτογενής τομέας (Α), δύο από τους σημαντικούς κλάδους της ελληνικής οικονομίας, βρίσκονται μεν στους κλάδους με τις χαμηλότερες επιδόσεις, παρόλο που βελτίωσαν σημαντικά τις επιδόσεις τους σε σχέση με το προηγούμενο έτος – ειδικά σε όρους αποδοτικότητας. Αυτό οφείλεται απλώς στο ότι, άλλοι κλάδοι ενίσχυσαν πιο έντονα τη θέση τους.